Adak kurbanı İslam inancına göre Allah’ın verdiği huzur, sağlık ve nimetler için şükretmek gerekir. Şükür hem dilden dua ile yapılır hem de insanları mutlu ve memnun ederek yapılmaktadır. Şükretmenin yollarından biri de Allah için kurban kesmektir.
Kurban kesmek yılın herhangi bir gününde niyetlerle yapıldığı gibi; Kurban Bayramı döneminde de yapılmaktadır. Kurban Bayramı dönemi dışında kesilen kurbanlar ya akika kurbanı olacaktır ya da adak kurbanı.
Müslüman olan, inancına bağlı olan okurlarımız herhangi bir iş veya dileği gerçekleştiği zaman eğer bir adak adadıysa adak kurbanı nedir, ne demek gibi sorular soruyor olabilir.
Hassas bir konu olduğu için ve yapılan ibadetten sevap kazanabilmek için adak kurbanı kimler yiyemez veya kesen kişi tarafından adak kurbanı yenir mi konularında da çokça araştırma yapılıyor.
Bizler de bu yazımızda adak kurbanı hakkında merak edilen soruları cevaplandırdık. Din alimlerinin kaynaklarından faydalanarak yazdığımız adak kurbanı yazısı, dileriz ki aklınızdaki soru işaretlerini yok eder.
Adak Kurbanı Nedir?
• Adak kurbanı bir şeyin gerçek olması için niyet edilen ve o dileğin gerçekleşmesinden sonra kesilen bir kurban türüdür.
• Niyetin gerçekleşmesine bağlı olarak kesilir.
• Bu niyet evlat sahibi olmak, ev veya araba satın almak, kazadan beladan kurtulmak ve herhangi bir durumu gerçekleştirmek için edilebilir.
• Arapça’da nezr kelimesinin karşılığı olan adak; vaad edilen durum anlamına gelir. Bir dileğin gerçekleşmesi için Allah’a söz verip kurban kesmeyi vaad etmek demektir.
• Örnek verecek olursak: “Şu işi bir halledeyim adak kesmeye niyet ettim.” denildiği durumda kişi dilden adağa niyet etmiştir. Er ya da geç istediği durum gerçek olursa, adak kesmesi dinen gereklidir.
• Adak kurbanı konusunda kişi, dinen mükellef değildir.
Fakat Allah’a söz verdiği için adak kurbanı kesmesi farz veya vacip olarak kabul edilir. Adak, İslam’dan önceki dinlerde de vardı.
• Adak kurbanı, akika kurbanıyla karıştırılmaktadır. Adak kurbanı kesen kişiler bu eti tüketmemelidir.
Şayet adak etinden faydalanmak isterseniz, etin bedelini yoksul kişilere verdikten sonra eti yiyebilirsiniz.
• Adak kurbanı için böyle bir kural söz konusu iken; akika için bu kural geçerli değildir.
• Akika kurbanı etini önce yoksullara dağıtmanız önerilir. Ardından kendi aileniz için kullanabilirsiniz.
• Adak kurbanı ise; mümkünse yoksul kişilere dağıtılmalıdır. Adak adayan kişi bu etten faydalanmak için yiyeceği etin bedelini bir yoksula vermelidir.
Adak Kurbanını Kimler Yiyebilir Kimler Yiyemez?
• Adak kurbanı etini öncelikle adak kesen kişi ve ailesi yiyemez.
• Ailesine uygun görülmediği gibi; babası, dedesi, torunu ve kendi neslinden gelen kişiler yiyemez.
• Ayrıca adak etinin zengin kişilerin de yemesi dinen uygun değildir.
• Şükür amacı ile kesildiği için adak eti ile ihtiyaç sahiplerinin mutlu edilmesi gerekir; yani ihtiyaç sahipleri adak kurbanından yiyebilir.
• Eğer aile fertlerinden biri adak etinden yerse, o bedeli bir yoksula vermek durumundadır.
Adak Kurbanı Fiyatları Ne Kadar?
• Adak kurbanı fiyatları Kurban Bayramı dönemlerinde artış göstermektedir. Fakat diğer zaman dilimlerinde adaklık hayvan çiftliklerinde bir miktar daha uyguna alınabilir.
• Genellikle küçükbaş hayvanlar adaklık kurban olarak tercih edilmektedir.
• Adakta bulunacağınız kurbanın cinsi ve büyüklüğüne göre (büyükbaş, küçükbaş) değişen adak kurbanı fiyatları 600-1.500 TL arasındadır.
Adak Kurbanı Bağışı: Kime Verilir? Nasıl Dağıtılır?
Adak kurbanı bağış koşulları incelendiğinde öncelikli amaç ihtiyaç sahiplerini sevindirmek ve doyurmaktır. Aile dışındaki tanıdıklara ve komşulara verilebilir.
Kime Verilir?
• Adak kurbanı bağışı yapılacağı zaman yoksul kesim öncelikli olacak şekilde, aile dışındaki herkese verilebilir.
• Dileyen eti pay ederek ihtiyaç sahiplerini memnun eder, dileyen ise adak etinden yemek yaptırıp o yemeği de kalabalık bir kesime ikram edebilir.
Adak Kurbanı
Nasıl Dağıtılır?
• Adak etinin dağıtılması konusunda herhangi bir kesin kural yoktur.
• Niyet önemlidir.
• Ne kadar çok kişiye dağıtılırsa o kadar sevabı büyüktür.
• 7 veya 10 kişi ile sınırlı değildir.
• Önemli olan memnun ettiğiniz kişi sayısıdır.
• Küçükbaş ve büyükbaş adakların miktarınca dağıtılması gereklidir.
Adak Kurbanı Şartları Nelerdir?
• Adak kurbanı şartları başında öncelikle adağın niyet edilmesi gelmektedir.
• Kişi eğer bu adağı keseceğine dair niyet edip Allah’a söz vermişse ilk şart yerine gelmiştir.
• Sözlü şekilde bu niyetini ifade etmesi gerekir. Hanefi ve Maliki mezhebine göre adağın kesin olarak kesilmesi gereklidir.
• Şafi mezhebine göre ise adak niyet edildiyse eğer bir baskı sonucunda dile geldiyse kesilme şartı yoktur.
• Adak kurbanı için; kurban denmeden ifade edilirse yıl içinde herhangi bir günde adak kesilmelidir. Adağın insan veya bir eşya için kesilmesi kabul edilmez. Allah’a verilenler için şükür amaçlı kesilmelidir. Eşya ve insan bir aracı olarak kabul edilmektedir.
• Adak kurbanını kesen kişinin Müslüman olması gereklidir.
• Bir kişi önce adak adayıp sonra Müslümanlığa geçerse, bu adak kabul edilmez.
• Ayrıca akıl sağlığı yerinde olan ve ergenlik dönemini geçmiş kişilerin adakları kabul edilir.
Adak Kurbanının Özellikleri Nelerdir?
• Adak kurbanı özellikleri diğer kurbanlıklar ile aynı şekildedir. Deve, sığır ve küçükbaş hayvanların sağlıklı olanları adak kurbanı olarak kesilir.
• Horoz veya tavuk gibi kümes hayvanları, adak olarak kesilmez ve kabul görmez. Eğer adak için niyet edildiğinde hayvanın cinsi ifade edilmezse, o kişi bir küçükbaş hayvanı kurban edebilir.
• Kurban Bayramı için geçerli olan hayvan şartları, adak kurbanı için de geçerlidir. Bu nedenle 2 yaşını tamamlayan danalar, 5 yaşını dolduran develer, 1 yaşını dolduran koyun veya keçi adak kurbanı olarak kabul edilir ve kesilmeye uygundur.
Adak Kurbanı Ne Zaman Kesilir?
Adak kurbanı kesim süresi niyet edilen duruma bağlıdır. Eğer sohbet esnasında “Benim de ölmeden bir adak niyetim var.” gibi bir ifade geçerse yılın herhangi bir döneminde adak kesilebilir. Bayramlarda da uygundur.
Ama araba alırsam, ev alırsam, okulu kazanırsam gibi ifadelerle niyet edilen adakların dileğin gerçekleşmesinden kısa bir süre sonra kesilmesi gereklidir. Adak ne kadar erken kesilirse, fazileti o kadar büyüktür.
Adak Kurbanı Duası
Ayrıca adak kurbanı kesildikten sonra iki rekat adak kurbanı namazı kılınmasının da sevabı büyüktür. Adak kurbanı duası okunacağı zaman şu dua okunmalıdır:
“Bismillahirrahmanirrahim”
“Allahümme minke ve leke salati nusuki ve mahyaye ve memati lillahi Rabbil-Alemine la şerike lehu ve bizalike Umirtu ve ene mine’l-müslimin.”
